Co to jest świadectwo kwalifikacyjne E?
Świadectwo kwalifikacyjne E to dokument potwierdzający uprawnienia do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych, cieplnych oraz gazowych. Jest ono jednym z najważniejszych certyfikatów w branży energetycznej, umożliwiającym legalną i bezpieczną pracę przy urządzeniach technicznych. Otrzymanie tego świadectwa wymaga zdania egzaminu, który weryfikuje wiedzę teoretyczną i praktyczną kandydata.
Przykładowy wzór świadectwa kwalifikacyjnego Eksploatacja
Kto może uzyskać świadectwo kwalifikacyjne E?
Świadectwo kwalifikacyjne E (eksploatacyjne) mogą zdobyć osoby, które chcą pracować przy obsłudze, konserwacji, montażu czy naprawie urządzeń technicznych. Aby przystąpić do egzaminu, należy spełnić kilka podstawowych wymagań:
- Pełnoletność – minimalny wiek to 18 lat.
- Wykształcenie – preferowane jest techniczne, zawodowe lub czeladnicze w branżach związanych z elektryką, ciepłownictwem lub gazownictwem.
- Doświadczenie – zaświadczenie od pracodawcy lub dokumentacja własnej działalności potwierdzająca praktykę przy urządzeniach objętych zakresem świadectwa.
- Kurs przygotowawczy – udział w kursie nie jest obowiązkowy, ale może znacząco ułatwić przygotowanie do egzaminu.
Zakres świadectwa kwalifikacyjnego E
Świadectwo kwalifikacyjne E jest podzielone na trzy grupy, w zależności od rodzaju urządzeń, które osoba posiadająca to świadectwo może obsługiwać:
- Grupa G1 (elektryczne):
Urządzenia, instalacje i sieci, elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię
elektryczną:
1) urządzenia prądotwórcze przyłączone do sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej energii elektrycznej bez względu na wysokość napięcia
znamionowego
2) urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV
3) urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV i napięciu znamionowym nie wyższym niż 30
kV
4) urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu znamionowym wyższym niż 30 kV i napięciu znamionowym nie wyższym niż
110 kV
5) urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu znamionowym wyższym niż 110 kV
6) zespoły prądotwórcze o mocy wyższej niż 50 kW
7) urządzenia elektrotermiczne
8) urządzenia do elektrolizy
9) sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego
10) elektryczna sieć trakcyjna
11) elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym
12) urządzenia umożliwiające magazynowanie energii elektrycznej i jej wprowadzanie do sieci elektroenergetycznej o mocy wyższej niż 10
kW
13) aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji
wymienionych w pkt 1–12 - Grupa G2 (cieplne):
- Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne:
- 1) kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy wyższej niż 50 kW i mocy nie wyższej niż 500 kW, wraz z urządzeniami
- pomocniczymi
- 2) kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy wyższej niż 500 kW i o mocy nie wyższej niż 1800 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi
- 3) kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy wyższej niż 1800 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi
- 4) sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła wyższym niż 50 kW i o przesyle ciepła nie wyższym niż 500 kW
- 5) sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła wyższym niż 500 kW
- 6) turbiny parowe oraz wodne o mocy wyższej niż 50 kW i o mocy nie wyższej niż 15 MW, wraz z urządzeniami pomocniczymi.
- 7) turbiny parowe oraz wodne o mocy wyższej niż 15 MW i o mocy nie wyższej niż 100 MW, wraz z urządzeniami pomocniczymi
- 8) turbiny parowe oraz wodne o mocy wyższej niż 100 MW i o mocy nie wyższej niż 500 MW, wraz z urządzeniami pomocniczymi
- 9) turbiny parowe oraz wodne o mocy wyższej niż 500 MW, wraz z urządzeniami pomocniczymi
- 10) przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody o mocy wyższej niż 50 kW i o mocy nie wyższej niż 500 kW
- 11) przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody o mocy wyższej niż 500 kW
- 12) urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze o mocy wyższej niż 50 kW i o mocy nie wyższej niż 500 kW
- 13) urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze o mocy wyższej niż 500 kW
- 14) pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy o mocy wyższej niż 50 kW i o mocy nie wyższej niż 500 kW
- 15) pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy o mocy wyższej niż 500 kW
- 16) sprężarki o mocy wyższej niż 20 kW i o mocy nie wyższej niż 200 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych. 17) sprężarki o mocy wyższej niż 200 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych
- 18) urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw o pojemności składowania odpowiadającej masie ponad 100 Mg
- 19) piece przemysłowe o mocy wyższej niż 50 kW
- 20) urządzenia umożliwiające przechowywanie ciepła lub chłodu w celu ich późniejszego wykorzystania o mocy wyższej niż 10 kW
- 21) aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń, instalacji i sieci wymienionych w pkt 1–20,
- Grupa G3 (gazowe):
- Urządzenia ,instalacje i sieci gazowe wytwarzające ,przetwarzające ,przesyłające, magazynujące i zużywające
- paliwa gazowe:
- 1) urządzenia do produkcji paliw gazowych, generatory gazu
- 2) urządzenia do przetwarzania i uzdatniania paliw gazowych, rozkładnie paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego, oczyszczalnie gazu,
- rozprężalnie i rozlewnie gazu płynnego, odazotownie, mieszalnie
- 3) urządzenia do magazynowania paliw gazowych.
- 4) sieci gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 MPa (gazociągi, stacje gazowe, zespoły gazowe na przyłączu, w tym punkty gaz owe)
- 5) sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu powyżej 0,5 MPa (gazociągi , stacje gazowe, zespoły gazowe na, przyłączu, tłocznie gazu)
- 6) urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa
- 7) urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu wyższym niż 5 kPa
- 8) przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy wyższej niż 50 kW
- 9) turbiny gazowe
- 10) aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia sterowania do urządzeń, instalacji i sieci wymienionych w pkt 1–9
- 11) urządzenia i instalacje do skraplania gazu ziemnego
- 12) urządzenia i instalacje do regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego.
- 13) instalacje do tankowania sprężonego gazu ziemnego.
- 14) instalacje do tankowania skroplonego gazu ziemnego
Każda z tych grup obejmuje różne urządzenia i systemy techniczne, co pozwala na dopasowanie zakresu świadectwa do specjalizacji kandydata.
Jak uzyskać świadectwo kwalifikacyjne E?
Proces zdobycia świadectwa kwalifikacyjnego E obejmuje kilka kroków:
1. Wybór grupy uprawnień
Zastanów się, czy potrzebujesz uprawnień w grupie G1, G2 czy G3, w zależności od rodzaju urządzeń, z którymi chcesz pracować.
2. Kurs przygotowawczy
Kurs przygotowawczy znacząco zwiększa szanse na zdanie egzaminu. Szkolenia te są dostępne zarówno w formie stacjonarnej, jak i online, i obejmują wiedzę teoretyczną oraz praktyczne aspekty pracy z urządzeniami. Na kurs można zapisać się na stronie www.elektrycypolscy.pl
3. Złożenie wniosku o egzamin
Wniosek należy złożyć do odpowiedniej komisji kwalifikacyjnej, np. powołanej przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) lub inne jednostki uprawnione do przeprowadzania egzaminów, jedną z takich komisji jest nasza komisja nr. 717 - posiadająca możliwość nadania wszystkich punktów w każdej grupie, w pełnym zakresie.
4. Egzamin kwalifikacyjny
Egzamin rozpoczyna się po ukończonym szkoleniu. Osobą chcąca nabyć świadectwo kwalifikacyjne, musi wykazać się wiedzą na temat punktów, które chce zdobyć. Komisja egzaminacyjna składa się z 3 osób egzaminatorów powołanych przez Urząd Regulacji Energetyki.
5. Otrzymanie świadectwa
Po zdaniu egzaminu kandydat otrzymuje świadectwo kwalifikacyjne E, które uprawnia do pracy w zakresie eksploatacji urządzeń.
Jakie są obowiązki osób posiadających świadectwo E?
Osoby posiadające świadectwo kwalifikacyjne E są odpowiedzialne za prawidłową obsługę urządzeń technicznych oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Do ich obowiązków należą m.in.:
- Regularna konserwacja i przeglądy techniczne urządzeń.
- Reagowanie na awarie i usuwanie usterek.
- Współpraca z osobami posiadającymi świadectwa dozorowe (D).
- Dokumentowanie prac serwisowych zgodnie z obowiązującymi normami.
Dlaczego warto uzyskać świadectwo kwalifikacyjne E?
- Legalność pracy
Posiadanie świadectwa E jest wymagane przez prawo i pozwala na legalne wykonywanie pracy z urządzeniami technicznymi. - Bezpieczeństwo
Świadectwo potwierdza znajomość zasad ochrony przed zagrożeniami, takimi jak porażenie prądem, wycieki gazu czy awarie urządzeń cieplnych. - Rozwój kariery
Posiadanie kwalifikacji E zwiększa szanse na zatrudnienie w renomowanych firmach oraz na zdobycie odpowiedzialnych stanowisk. - Uniwersalność
Uprawnienia E są uznawane w całej Polsce, a także w wielu krajach Unii Europejskiej.
Często zadawane pytania
Czy świadectwo kwalifikacyjne E jest ważne bezterminowo?
Nie, świadectwo E należy odnawiać co 5 lat. Proces odnowienia obejmuje ponowne przystąpienie do egzaminu.
Czy można uzyskać świadectwo E bez doświadczenia?
Nie, osoby, które chcą zdobyć świadectwo, muszą wykazać świadectwo ukończenia szkoły na odpowiednim kierunku, lub wykazać dokument od pracodawcy, który potwierdza, że osoba pracująca na danym stanowisku potrzebuje odpowiednich uprawnień. Jednak jeśli prowadzisz własną działalność gospodarczą, musisz okazać wypis z CEIDG z odpowiednim PKD.
Czy świadectwo E pozwala na nadzór nad pracą innych osób?
Nie, świadectwo E uprawnia jedynie do eksploatacji urządzeń. Do nadzoru wymagana jest kategoria D (dozorowa).
Przykładowe zastosowania świadectwa E
- Praca przy montażu i serwisie instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych.
- Obsługa kotłów cieplnych w systemach ogrzewania.
- Serwisowanie stacji redukcyjno-pomiarowych gazu.
- Diagnostyka i naprawa silników elektrycznych oraz generatorów.
- Prace serwisowe w firmach przemysłowych z własnymi systemami energetycznymi.
SPRAWDŹ TAKŻE:
Zdobycie świadectwa kwalifikacyjnego E to pierwszy krok w rozwoju kariery w branży energetycznej. Dzięki niemu zyskujesz nie tylko prawo do pracy z urządzeniami technicznymi, ale także pewność, że Twoja wiedza i umiejętności spełniają najwyższe standardy. Więcej informacji znajdziesz na stronie Elektrycy Polscy.